کاخ گلستان یکی از آثار جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو به شمار می رود که بهلطف معماری و تزیینات منحصربهفرد، محلی مناسب برای عکاسی و ثبت تصاویر فوقالعاده زیبا است. این بنای ارزشمند در سال ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ایران و در سال ۱۳۹۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. علاوه بر این، وقوع رخدادهای تاریخی مهم در این محل، آن را به سندی زنده از تاریخ ایران تبدیل کرده است. این مجموعه که از جاهای دیدنی تهران به حساب میآید، در بافت قدیمی شهر قرار دارد و بهراحتی میتوان با وسایل حملونقل عمومی به آن دسترسی داشت و مسحور این همه زیبایی، تاریخ، معماری، فرهنگ و هنر ایران شد. برای اینکه اطلاعات جامع و کاملی از کاخ گلستان به دست آورید، با این مقاله از مجتمع فنی رهرو همراه شوید.
معرفی کاخ گلستان
کاخ گلستان شامل مجموعهای از بناهای تاریخی در استان تهران است که در زمانهای متفاوتی ساخته شده است. این کاخ بهلحاظ معماری و ارزش آثار هنری و تاریخیاش، یکی از مهمترین بناهای تاریخی کشور است که در طول سال، شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی می باشد. کاخ مذکور از بخشهای گوناگونی همچون ایوان تخت مرمر، تالار سلام، تالار آینه، تالار سفرهخانه، خلوت کریمخانی، تالار برلیان، عمارت بادگیر، کاخ شمس العماره، تالار الماس و کاخ ابیض تشکیل میشود. ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند، قدیمیترین بناهای مجموعه گلستان هستند.
مجموعه فرهنگی و تاریخی گلستان بهغیر از ساختمانهای فوق که ذکر شد، از بخشهای مختلفی نظیر کتابخانه نسخ خطی، مرکز اسناد تصویری، مرکز اسناد خطی، دفتر فنی، امور بینالملل، کتابخانه چاپی، امور فرهنگی، امور معرفی، واحد کودک و نوجوان، واحد دفتر حقوقی تشکیل میشود.
جاهای دیدنی متعددی در اطراف کاخ گلستان وجود دارد که از آن جمله میتوان به بازار تهران، قهوهخانه حاج علی درویش، سبزه میدان، خیابان ناصرخسرو، سرای روشن، کوچه مروی و دارالفنون اشاره کرد.
مساحت کاخ گلستان
کاخ گلستان از معروفترین دیدنی های استان تهران در پایتخت است که قدمت آن به دههها قبل از دوران قاجار برمیگردد و بیش از ۴۴۰ سال تاریخ را در خود جای داده است. در حال حاضر مساحت کاخ گلستان به ۴٫۵ هکتار میرسد که بهاندازه یکدهم وسعت اولیهاش است؛ جایی که محل سکونت پادشاهانی همچون آقا محمدخان، فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و احمدشاه قاجار بوده است.
کاخ گلستان کجاست؟
کاخ گلستان در تهران، خیابان پانزده خرداد، میدان ارگ قرار دارد. استفاده از مترو، بهترین راه دسترسی به کاخ گلستان است که برای این منظور باید در ایستگاه پانزده خرداد در خط یک مترو پیاده شوید و در ادامه بهسمت شرق حرکت کنید تا حدودا پس از پنج دقیقه پیادهروی به میدان پانزده خرداد (میدان ارگ سابق) برسید و از طریق خیابان داور به ضلع شمالی این میدان رفته که ورودی کاخ گلستان در آنجا قرار دارد.
این. مطلب را نیز از دست ندهید: باغ های دیدنی شیراز،۶ مکان تجلی بهشت
تاریخچه ارگ سلطنتی گلستان
بر اساس اسناد و مدارک و همین طور سفرنامه پیترو دلاواله، تاریخچه کاخ گلستان را به دوران شاه عباس صفوی نسبت میدهند؛ هرچند مهمترین دوره تاریخی این کاخ به عصر آقا محمد خان قاجار مربوط میشود. وی پس از غلبه بر لطفعلی خان زند، در سال ۱۲۱۰ هجری قمری تاجگذاری و تهران را بهعنوان پایتخت انتخاب کرد که همین موضوع اهمیتی دوچندان به ارگ سلطنتی گلستان داد.
ناصرالدین شاه قاجار نیز در این کاخ تاجگذاری کرد و اولین پادشاه ایران بود که سفری به اروپا داشت. همین امر باعث شد کاخ گلستان تحتتاثیر معماری اروپایی دستخوش تغییرات زیادی شود و شکل متفاوتی به خود بگیرد. در زمان قاجار، این مجموعه بهعنوان محلی برای حکمرانی و اقامتگاه سلطنتی و همین طور تعلیم هنرمندان و معماران بود و از همین رو کاخ یادشده در قرن ۱۹ مرکز مهمی برای تولید هنر محسوب میشد.
در زمان حکومت مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و احمد شاه قاجار هیچ تغییر خاصی در این ارگ سلطنتی اتفاق نیفتاد؛ اما اهمیت این دوره بهدلیل رخدادهای تاریخی مهمی همچون انقلاب مشروطه و تاثیرات آن است. گلستان در عصر پهلوی اول و پهلوی دوم نیز تغییراتی را به خود دید.